#سوال
در آیه زیر فاء در فانفجرت چه نوع( فاء)ای هست؟؟؟
(فَاضْرِبْ بِعَصاکَ الحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ)
#پاسخ
فاء در اینجا اختلافی هست یا عاطفه هست و یا فاء جواب شرط برای فعل شرط محذوف.
فاء فصیحه :گاه فاء خبر از محذوف میده یعنی به ما میفهمونه یک چیز محذوف وجود داشته این فاء نزد برخی فاء فصیحه هست چون اِفصاح در لغت به معنای دلالت و اظهار هست.
پس اصل در فاء یا عاطفه هست یا فاء رابط(فاء جواب شرط) ولی برخی بهش فصیحه هم میگن.
در این جا شاهد مثال روی فاء فانفجرت هست که اینجا به ما میفهمونه یک محذوف وجود داشته.
حالا در اینکه محذوف چی بوده دو نظر مطرح است
#توجه: مورد داخل پرانتز تقدیر عبارت هست
۱- إضرب بعصاک الحجر ( فإن ضربتَ بها ) فانفجرت
که اینجا فاء بر سر جواب شرط آمده که جمله شرط(فعل شرطش) محذوف هست. اینجا
إن: ادات شرط هست .
فإن ضربت بها:جمله شرط(فعل شرط)
فانفجرت منه... : جواب شرط
که فاء بر سر جواب شرط آمده و به ما میفهمونه که فعل شرط محذوف هست پس بهش میگن فاء فصیحه
و معناش اینجوری میشه: گفتیم عصایت را بر سنگ بزن( اگر عصایت را به سنگ بزنی) ، دوازده چشمه از آن میجوشد
۲- إضرب بعصاک الحجر ( فضَرَبَ بعصاه الحجر) فانفجرت منه ...
در اینجا فاء رو عاطفه گرفته که این فاء به ما میفهمونه معطوف علیه محذوف است .
یعنی در اینجا فانفجرت منه... معطوف هست ولی ضرب بعصاه الحجر که محذوف هست معطوف علیه آن هست . که اینجا فاء تعقیب بدون فاصله رو میرسونه
معناش اینجور میشه: گفتیم عصایت را بر سنگ بزن،( عصایش را بر سنگ زد ) پس دوازده چشمه از آن جوشید.
⬅ #خلاصه
فاء فصیحه فاءای هست که خبر از محذوف میده . حالا اینکه تو این مثال محذوف چیه دو نظر وجود داشت که یا محذوف فعل شرط محذوف هست که فاء میشه رابط (فاء جواب شرط) یا محذوف معطوف إلیه هست که فاء در اینصورت میشه عاطفه